Η οδική ασφάλεια εντός του αστικού ιστού αποτελεί μια συνθήκη, η οποία επηρεάζεται δυναμικά από πολλές παραμέτρους. Κρισιμότερη όλων αποτελεί η οδηγική παιδεία του συνόλου των χρηστών της οδού, είτε αυτοί είναι οι οδηγοί Ι.Χ. αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών, είτε οι ποδηλάτες ή οι πεζοί. Ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να υποβαθμίζεται και η ποιότητα των διαθέσιμων υποδομών της οδού, οι οποίες θα πρέπει να εξασφαλίζουν ένα επαρκές επίπεδο παθητικής ασφάλειας.
Οι κυριότερες πρωτοβουλίες για την υλοποίηση παρεμβάσεων αναλαμβάνονται από τους Δήμους και συνήθως εντάσσονται σε ευρύτερες αναπλάσεις οδικών τμημάτων και παρεμβάσεων αστικής αναζωογόνησης περιοχών και δεν αποτελούν αποτέλεσμα ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού.
Το ερώτημα που τίθεται επομένως είναι κατά πόσο υπάρχει ένας μεθοδικός και ορθολογικός σχεδιασμός για την οδική ασφάλεια στην περιοχή ενός Δήμου.
Η διαδικασία που ακολουθείτε τυπικά σε έναν Δήμο για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας είναι συνήθως υποκινούμενη από κάποια ευκαιρία στο πλαίσιο μιας ανάπλασης. Ειδικότερα, στο πλαίσιο μιας κυκλοφοριακής μελέτης ή μελέτης κυκλοφοριακών επιπτώσεων που συνοδεύει μια ανάπλαση πραγματοποιείται ο «Έλεγχος οδικής ασφάλειας» (Road Safety Audit) προκειμένου να αξιολογηθούν και να επιλεχθούν οι παρεμβάσεις αναβάθμισης της οδικής ασφάλειας στο εξεταζόμενο σημείο. Από την άλλη για να υπάρξει αποκλειστική κινητοποίηση για την αναβάθμιση μιας υποδομής μόνο για λόγους οδικής ασφάλειας, θα πρέπει αυτή να συνδεθεί με ένα πρόσφατο ή συχνό περιστατικό σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου στο πλαίσιο οδικού ατυχήματος.
Επομένως, φαίνεται να προκύπτει η ανάγκη ύπαρξης τόσο σε επίπεδο Δήμου όσο και περιφέρειας, μια τακτική και συστηματική αναγνώριση των παραβάσεων και γενικά των αναγκών ως προς την οδική ασφάλεια μιας περιοχής, προκειμένου να εντοπιστούν και να διευθετηθούν σε επίπεδο πρόληψης τα επικίνδυνα σημεία στο οδικό δίκτυο μιας πόλης. Οι παραπάνω διαδικασίες μπορούν να γίνουν μέσω μιας στρατηγικής μελέτης, η οποία θα πρέπει να εκπονείται και επικαιροποιείται τακτικά (1-2 έτη) και θα προδιαγράφει τις απαιτούμενες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση των συνθηκών οδικής ασφάλεια λαμβάνοντας πάντα υπόψη και τα ετήσια στοιχεία ατυχημάτων στο σύνολο του δικτύου. Τα συγκεκριμένα σχέδια θα μπορούσαν να ενσωματώνουν εκτός από παρεμβάσεις στις υποδομές και προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο πεδίο και στα σχολεία με πρωτοβουλία του Δήμου.
Σημειώνεται ότι πέρα από τη χωρική ανάλυση των ατυχημάτων, θα πρέπει να διερευνάται το είδος των εμπλεκομένων οχημάτων και η σφοδρότητα, ώστε οι παρεμβάσεις που τελικώς προτείνονται να ανταποκρίνονται δραστικά στον περιορισμό ή και αποφυγή των φαινομένων.
H «Lever Σύμβουλοι Ανάπτυξης Α.Ε.», μέλος του Ομίλου «Σαμαράς & Συνεργάτες», έχει εφαρμόσει τις συγκεκριμένες αναλύσεις στο πλαίσιο των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας σε πόλεις με διαφορετικά χαρακτηριστικά και έχει συμβάλει στην ανάδειξη της σημασίας τους για την ασφάλεια των πόλεων.
